پروتستان مسئله دار و مورمون بی مسئله

میت رامنی رقیب جمهوری خواه باراک اوباما در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری امریکا، مورمون است. مورمون در بستر مسیحیت پروتستان امریکائی متولد شده ولی پیامبر و کتاب مقدس خاص خود را دارد. روایت پیچیده آنها از تثلیث و رستاخیز عیسی مسیح در قاره امریکا، به مراتب متفاوت تر از روایت مسلمانان از حضرت عیسی نسبت به قرائت رسمی کلیسای کاتولیک و پروتستان و ارتدکس است. چیزی که بیش از همه آنها را در دنیای غرب استثنائی ساخته، اعتقادشان و یا دست کم عدم مخالفتشان در حال حاضر، با تعدد زوجات است.

نکته جالب اینجاست که تقریبا هیچ خبر و سر و صدائی از مورمون بودن میت رامنی نیست. آن هم در مذهبی ترین کشور غربی که خیلی عجیب به نظر می رسد. با دوستی که از امریکا آمده بود و اخبار انتخابات آنجا را از نزدیک دنبال می کرد، همین سوال را مطرح کردم. ضمن تائید گفت اصلا هیچ سوالی در این خصوص پرسیده نمی شود، انگار اصلا چنین مسئله ای وجود ندارد. گفته می شود که میت رامنی مورمون مومنی هم هست و با توجه به ثروت زیاد، به نهادهای مورمون کمک های مالی شایان توجهی هم می کرده است.

در انتخابات گذشته، مطبوعات امریکا در خصوص تبار مسلمان باراک اوباما غوغا و حتی آبروریزی کردند. او رسما مدعی شد که پروتستان است ولی پدر مسلمان و کنیائی اش مدام روی آنتن بود. پدری که اوباما اصلا او را درست و حسابی هم ندیده بود. بقدری بی پروا احتمال مسلمان بودن او را مطرح می کردند که حتی اعتراض بعضی از جمهوری خواهان را هم بر انگیخت. کار به جائی رسید که کالین پاول ژنرال جمهوریخواه و وزیر خارجه اول جرج بوش، ضمن حمایت از او گفت که اوباما مسیحی است ولی مگر مسلمان بودن اشکالی دارد؟ در واقع ضمن کمی آبرو داری یادآوری کرد که امریکائیها باید در اظهاراتشان مراقب اصل  آزادی مذهب در کشور خود باشند.

قطعا نفوذ لابی های قدرتمند در رسانه های امریکا، عامل اصلی این سکوت باورنکردنی در باره دین و مذهب میت رامنی است. از همه شگفت انگیزتر اینکه او کاندیدای جمهوری خواهان است که به آراء بنیادگرایان بی شمار مسیحی هم نظر دارد. ولی مگر دموکراتها در امریکا نفوذ نداشتند و ندارند؟

به نظر من این مسئله به وضوح نشان می دهد که افکار عمومی دنیای غرب و علی الخصوص امریکا، با تمام قوانین مدرن و ضد تبعیض، همچنان در ضمیر خودآگاه دچار نوعی تفکیک خودی و غیر خودی است که فعلا در اسلام ترسی بیشترین نمود را دارد.

این مسئله حتی در زمانی که آئین مورمون شکل می گرفت هم خود را نشان داد. با چند همسری آنها به مراتب بیشتر از مسلمانان و هندوها مخالفت می کردند. دلیل اصلی خودی بودن آنهاست. این خودی بودن زمانی اسباب سخت گیری بیشتر برای آنها بود ولی اکنون به امتیازی تبدیل شده است. جان استوارت میل در پایان فصل چهارم کتاب «در باره آزادی» (که بر عکس متون پیچیده فلسفی خواننده عادی هم از خواندن آن چیزی دستگیرش می شود) و در همان ایام این مسئله را بخوبی نشان داده است :

چیزی که در مورمون ها اینقدر حساسیت برانگیز شده است و باعث شده آن را تحمل نکنند، ایده چند همسری است که در این دین وجود دارد. چیزی که در اسلام، مذهب هندوها و چینی ها هم وجود دارد ولی اگر توسط کسی که انگلیسی صحبت می کند و زمینه ای مسیحی دارد بیان شود، دشمنی غیر قابل آشتی را ایجاد می کند. هیچکس به اندازه من به دلایل مختلف از مذهب مورمون ها تنفر ندارد چون آنچه می گویند قابل پذیرش نیست و با اصول آزادی همخوانی ندارد بلکه در مقابل کامل با آن قرار دارد و زنان یعنی نیمی از جامعه را در زنجیر ذلت و بردگی می کشاند و به نیم دیگر جامعه اجازه می دهد هرگونه که می خواهند با آن نیمه در بند رفتار کنند. هر چند باید در نظر داشت که این ارتباط از طرف زنان و کسانی که به نظر می رسد در طی آن رنج خواهند برد داوطلبانه پذیرفته شده، همچنان که در سایر مکاتب ازدواج نیز ممکن است موارد مشابهی وجود داشته باشد. هر چند ممکن است شگفت انگیز باشد که زنان تن به چنین ذلتی بدهند ولی نباید فراموش کرد که این ایده بسیار متداول است که به زنان بیاموزند ازدواج ضروری است و هدف زندگی آنها است، به نحوی که بسیاری از زنان ترجیج می دهند یکی از چند همسر باشند تا این که شوهری نداشته باشند.

مردروز،  فیس بوک : یک، دو
بالاترین