۱۳۸۹ آذر ۲۱, یکشنبه

چاپ دوم کتاب نخستین مسلمانان در اروپا

اگر اهل خواندن هستید، اگر به تحولات منطقه ای که در آن زندگی می کنیم علاقه دارید، آب دستتان هست زمین بگذارید و بلافاصله چاپ دوم کتاب نخستین مسلمانان در اروپا را تهیه و بی درنگ مطالعه فرمائید. مطمئن هستم از خواندن آن بسیار لذت خواهید برد. برنارد لوئیس یکی از بزرگترین خاورمیانه شناسهای جهان است. دو کتاب او یعنی خاورمیانه و نخستین مسلمانان در اروپا، ترجمه دو نفر از باسوادترین مترجمان و مولفان کشور یعنی حسن کامشاد و محمد قائد اخیرا منتشر شده است. چاپ اول کتاب اخیر تمام شده بود، من شخصا به هر دری زدم پیدا نکردم. خوشبختانه چاپ دوم، نفیس و با ملحقات بیشتر توسط نشر کارنامه منتشر شده است. برنارد لوئیس هر سه زبان مهم خاورمیانه یعنی عربی و فارسی و ترکی را بخوبی می داند و پس از مطالعه فراوان در اسناد امپراتوری عثمانی، کتابی خواندنی از نگاه مسلمانان در قرون وسطی و بعد از آن به اروپا و اروپائیها نوشته است. جهان جدید و قدیم بیشتر از نگاه اروپا نگریسته شده است. بعلت سابقه تاریخی و منابع غنی و قابل دسترسی و پیوستگی تاریخی، عملا نگاه آنها به بقیه جهان تحمیل می شود. ما حتی چین و هند و ژاپن را هم از نگاه غرب می شناسیم. این یک جانبه نگری تقصیر هیچ فرهنگی نیست و شاید هم جبر تاریخی باشد. در زمینه ای متفاوت و به عنوان مثال اگر کسی در داخل ایران به لهجه های مختلف علاقه مند باشد در حقیقت همه لهجه ها را با معیار گویش رسمی فارسی خواهد سنجید. در کشوری با میلیونها فارس زبان و ترک زبان عملا اگر کسی علاقه مند باشد بداند که ترکی با لهجه فارسی چگونه صحبت می شود، بسیار محدودیت خواهد داشت. در ایران هیچ فارسی، ترکی یاد نمی گیرد. یا اگر شخصی مایل باشد بداند فرد عرب چگونه گیلگی را با لهجه عربی صحبت می کند به ظن قوی اصلا چنین فردی یافت نخواهد شد. در این کتاب کاری فوق العاده انجام شده و غرب اروپا از نگاه جوامع خاورمیانه ای، آن هم نه از نگاه مردمان قرون 18 و 19 میلادی که مقهور تمدن غرب شدند، بلکه از نگاه جوامعی مسلط مورد بررسی قرار گرفته است. در ایران بسیاری علاقه مند هستند خود را با آلمانیها از یک نژاد بدانند ولی از هر گونه احساس نزدیکی با همسایه عرب اکراه دارند. یک فرض اساسی در این تمایل نهفته است و آن این است که در حال حاضر آلمان کشوری بسیار پیشرفته است و نگاه توام با حسرت، اصلی ترین محرک این احساس است. اینکه در چند صد سال پیش به همان ملت آلمان نگاه مردمان این منطقه چه بوده است، بسیار جذاب به نظر می رسد. در زبان فارسی و شاید هم در سطح جهانی چنین تحقیقاتی بسیار نایاب است. در سطح جهانی را حدس می زنم چون احتمالا ترجمه می شد ولی چون به موضوع علاقه دارم دنبال چنین کتابهائی بسیار گشته ام، تا کنون نظیر آن را ندیده بودم.
بخشی از مقدمه برنارد لوئیس بر چاپ دوم را ملاحظه فرمائید. کتاب سرشار از این نکات جالب است.
مسلمان منافع قابل مقایسه در اروپای مسیحی نداشت... صادرات اروپا به دنیای اسلامی عموما آدمهایش به عنوان برده بود.در واقع تا شروع عصر جدید، اروپا جز بردگانش فاقد عامل دیگری بود که توجه مسلمانان را جلب کند یا کنجکاوی شان را برانگیزد..... در بیشتر دوران قرون وسطی سیاسیون و مدرسان شهرهای بزرگ دنیای اسلام به اروپا به عنوان تاریکی بربریت و بی ایمانی در آن دوردست ها نگاه می کردند که چیز جالبی برای عرضه ندارد. و کمتر چیز ذیقیمتی در بساطش بتوان یافت. گهگاه دیپلماتها، تاجران یا اسرای مسلمان با این مردمان دیدار می کردند و در بازگشت شرحی مختصر از راه و رسم غریب و بدوی شان به هموطنان غالبا بی علاقه خویش ارائه می دادند. فقط تغییر اساسی در موقعیت نسبی این دو جامعه و فرا رسیدن عصر آگاهی مسلمانان از آن تغییر بود، که سبب ایجاد علاقه ای جدید یا به طور مشخص، نگرانی جدیدی شد.

۱۱ نظر:

  1. ممنون. اطلاع رساني خوبي بود. هر وقت اسم نشر كارنامه مياد به ياد قيمت كتاب مي‌افتم. تقريباً هميشه كتابهاي طراز اول منتشر مي‌كند اما مخاطبشان عموماً بي‌غم‌نان‌ها هستند. اين فقدان نگرش دانشجويي هميشه مرا آزار داده در صورتي كه مي‌دانم گرانترين كتاب‌ها هم در ايران تقريباً مفت عرضه مي‌شود. به هر حال اهل توليد و نشر فرهنگ بايد در جامعه‌ي در حال گذار به حاشيه‌هاي طبقه‌ي متوسط و ضعيف بيشتر عنايت كنند. ناسلامتي در عرصه‌ي فرهنگ مي‌تازند نه در بازار اقتصادي.
    كامنت بي‌ربطي بود اما تو باور نكن

    پاسخحذف
  2. درست حدس زدی، قیمت کتاب 23 هزار تومان است. غم انگیز نیست که در بازار کتاب نوع چاپ و کاغذ قیمت را مشخص می کند؟ مثل این می ماند که وزارت خانه ای قیمت نرم افزار را بر اساس تعداد سی دی های آن مشخص کند!.

    پاسخحذف
  3. Saracenآیا معنی این لغت را میدانید؟ به چه کسانی اطلاق میشد؟ چرا؟

    پاسخحذف
  4. http://en.wikipedia.org/wiki/Saracen

    http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%88%D9%86

    چرا این موضوع را به شکل سوالی مطرح کرده اید؟
    موضوع این کتاب نگاه غربی ها به شرق نیست، نگاه شرقی ها به غرب است، مخصوصا در قرون وسطی.
    همان غربی ها به برده هم اسلاو یا با همان تلفظ انگلیسی، اسلیو می گویند. کتاب قصد قضاوت و ارزش گذاری ندارد.

    پاسخحذف
  5. اهل خواندن هستیم ولی خواندن این کتاب در اولویت ما نیست! کتاب کاروان اسلام (هدایت) که نگاه شرقیها به فرنگ (فرنجیه)است و کتاب شیعه گری کسروی که نگاه خودمان به خودمان است ،اولی ترند. همینطور کتب دشتی وزرین کوب و ساراسنها که نقد حالند(البته EBOOK انها در دسترس است و بر عکس کتب لوییس و قاید که چاپ دومش هم در حال اتمام است). حکایت شما مثل ستاره شناسی است که به چاه می افتد و میپرسن ماجرا چیه؟ میگه در حال رصد ستارگان بودم و به اینجا افتادم. میگن تو که زیر پایت را نمیبینی ،ستاره را در اسمان چطور خواهی دید؟. نگاه شرق به غرب!انهم 900سال پیش؟ بقول اقای نخعی حالا که چی؟ اول خودت بعد دیگران!
    ضمنا در مورد قرون وسطی و سیر حکمت یونان واروپا کتب معتبرتری هم هست.در قرون وسطی نیزه در شکم زن کافر حامله نمیکردند و مجلس مهستان و سنا در روم بوده. برده و غلام وکنیز هم در اسلام ومسیحیت نفی نشده و تاکید بر مهربانی است و کنیز جزو اموال ارضایی است...!
    کنفرانس سال 88 لوییس در نیویورک هم نشان میده که ایشان بدنبال چیزهایی هست (نه لزوما ارزشگذاری). نقد احمد خان هم عالی بود!!!
    گرفتار

    پاسخحذف
  6. دوست کرفتار
    همین طور هست که می فرمائید، کتاب برای خواندن بسیار زیاد است. در این زمینه من چنین کتابی ندیده بودم. هر کس الویت ها و علائق خود را دارد.
    بهاءالدین خرم شاهی چند سال پیش مطلبی گفت که یکی از گرفتاریهای من محسوب می شد. گفت اگر کتابی را خواندید و خوشتان نیامد و یا حوصله تان را سر برد همان نیمه کاره رها کنید، کتاب برای خواندن زیاد است. من مرضی داشتم که هنوز مرا کامل رها نکرده است. این بود که کتابی را شروع کردم باید تمام کنم. مثلا بیش از دو سال تورات دستم بود و تمام نمی شد، بعدا دیدم پس از اسفار پنج گانه چندان کششی برایم ندارد. سخن خرم شاهی نجاتم داد و گرنه تا حالا احتمالا خاخام شده بودم!.
    فقط من نفهمیدم نقد احمد کجاش عالی بود؟

    پاسخحذف
  7. خودشان فرموده اند که کامنت بیربطی بود. درباره انتشارات و قیمت کتاب و...(و نه ساراسنها)نوشته بودند. بله بله! نخیر !
    سخن آقای خرمشاهی دعوت به راحت طلبی هست و لزوما درست نیست. چون اگر آنگونه بود،قطب جنوب و... کشف نمیشد! بله اگر کتاب برای تفنن و خوشی باشه، گفته خرمشاه درسته ولی ابن سینا میگوید کتاب مابعد الطبیعه ارسطو را صدبار خواندم تا بفهمم (دروغش بعهده خود و راویان) . یارو گفت زبان ارمنی چیه ، من هیچی نمیفهمم؟
    دوست من کتب مرجعی مثل تورات و تاریخ طبری و... کتابی نیست که یکسره خوانده و تمام بشه. یک جوک وصف حالت بگم: یکی که مرض قند داشته میره دکتر! دکتر میگه شما راه برو! یارو بعد از یکماه زنگ میزنه و میگه اقای دکتر الان پاریسم، بسه یا بازم برم؟!!
    البته نخواندن بعضی از کتب من وشما از این گونه نیست، مااول یک چیزی رااز قبل کشف کرده ایم و بعد در جهت اثبات ان دنبال کتابیم! خرمشاهی هم دکان و غرفه خودش را دارد.
    اضافه: رضاشاه از دمکراسی و مشروطه تنفر داشت و محمد رضا پهلوی از روشنفکر!! اسمهایشان گویای خیلی چیزهاست!
    اسیر

    پاسخحذف
  8. و ناصر الدین شاه هم از کلمه قانون بدش می امد! لذا در حضور وی بجای قانون از کلمه قاعده استفاده میکردن!
    بینهایت

    پاسخحذف
  9. پدر دوستم یادش بخیر !وقتی کسی گندی میزد میگفت: سیشدی سیشدی! این برنارد لوییس همان ملعونی نیست که عضو اصلی صندوق کلاریون صهیونی است که اخیرا فیلم ضدبشری/ایرانی، ایرانیم را ساخته؟ این بابا همان تیوریسین بالکانیزه کردن ایران (8 کشور مجزا؟) نیست؟ از نیوکانهای امریکا و راستیهای جان بولتنی وجمهوریخواههای تندرو؟
    اگر اون باشه اقای مهندس کتابش بیشتر میارزد؟ اقای تابعی را هم از نگرانی در آر!ما هم اب را زمین گذاشتیم...
    بابا جمع کن این کامنت اب دوغ خیاری خنک را!!
    بینهایت!

    پاسخحذف
  10. من با مواضع فعلی او نه آشنا هستم و نه علاقه ای به آن دارم. دو کتاب او را که مطالعه کردم فوق العاده است، همین.

    پاسخحذف
  11. میگن توی باسن مورچه یک چوب کبریت کردند . مورچه گفت این زلزله چی بود؟(بواسطه کوچکی خودش)!زبانم لال امیدوارم فوق العاده شما از ان نوع نباشه! مواضع فعلی برنارد نیست! دگردیسی افراد در جهان غرب مثل ما نیست که مثلا سروش انقلابساز فرهنگی پس از چندی بگه قران کتاب اسمانی نیست (چند سال پیش بخاطر همین امر دکتر خویی و...را در بدر نمود)حالا واقعا همان لوییس است؟شاید نباشه! به تحقیقش میارزد! جان من علاقه داشته باش!روز زن مبارک! پاشنه آشیل اعراب ودین حنیفشان زنان هستند و ازادی! بینهایت

    پاسخحذف