۱۳۸۹ آذر ۳, چهارشنبه

یک سرود فارسی


پاک سرزمین شاد باد - کشور حسین شاد باد
تو نشان عزم عالیشان - ارض پاکستان!
مرکز یقین شاد باد
پاک سرزمین کا نظام - قوت اخوت عوام
قوم، ملک، سلطنت - پائندہ تابندہ باد
شاد باد منزل مراد
پرچم ستارہ و هلال - رهبر ترقی و کمال
ترجمان ماضی شان حال - جان استقبال!
سایۂ خدائے ذوالجلال


نمی خواهم شعری از ایام قدیم و جدید در نهالستان بگدازم، و باز نمی دانم از خواندن شعر بالا لذت بردید یانه؟ شاید خیلی ها مثل من، ابتدا به ساکن ندانند که این متن، سرود ملی جمهوری اسلامی پاکستان است. تماما فارسی است. یک کلمه هندی کا دارد که نمی دانم چه معنی می دهد. حالا فرض کنید یک کلمه از موسیقی یکی از اقوام ایرلند شمالی فارسی بود، چه ها که نمی کرد این ملت اهورائی. اما همسایه مثل خودش را و متاثر از خودش را چندان داخل میوه جات حساب نمی کند. کتاب در عین حال از نجف دریابندری فصلی را به بازدید از پاکستان و علاقه مردم آن کشور به سرزمین گل و بلبل ایران اختصاص داده است، بسیار خواندنی است.
بیاد سیل زدگان کشور همسایه و فقیر پاکستان که اسیر جهل و تعصب و رجاله های بی کفایت هستند، و کاملا فراموش شدند.

۲۳ نظر:

  1. چون اسم پاكستان راديدم وداستان پاس طلايي بكن باير و گرد مولر و ..، شاخكهايم حساس شده و چند مطلب را بدون پرداختن به نتيجه گيري شما مينويسم كه كلي گويي و خنثي است و معلوم نيست طرف صحبتتان كيست و آيا بايد از دانشگاه تهران هياتي اعزام بشه و از پاكيها (اسم اين كشوردر مقابل هندوي نجس ساخته شده)تشكر كنه وياااز طرف وزارت ارشاد و...؟
    بقول جناب نخعي "حالا كه چي؟"
    اين سرود كه عين يادگيري نماز محمد علي جناح پس از جدايي از هند( و بزعم خودش كسب هويت)بعدا ساخته شده و مرا بياد جوكي مي اندازد: كه يارو در رشت هر چي ميگرده آثار باستاني نمي بينه و ميپرسه: ندارين؟ در جواب ميگن قراره بسازن!
    اما اصل سرود را (كه 80درصدش عربي است و جا دارد دولت سعودي تشكر كند نه ما)اگر خواستين بنده برايتان ترجمه ميكنم: كشور حسين (حس اين) به معناي محكم است از وا‌‌ژه حسن حسين عين زناي محسنه، كه بمعني زنابازن شوهردار(رابطه دژ وار و مستحكم)است. مركز يقين هم كه الا ماشاله (حكايت نوكر وارباب و ..ون مرغ و يا ضربالمثل يوناني هركس كه فكر ميكند همه ميوه...)چرا كه شاعر حتما اسم آلمان و انگليس را نشنيده بوده..
    قسمت آخر هم كه ترجمان (مفسر)ماضي (كدام گذشته؟ پدر بنده 25سال از پاكستان پيرتر است))و جان استقبال (آينده)كه در مدح محمد علي جناح است و چنگي به دل نميزند. تنها بيت خوب آن قوت عوام (قدرت مردم)است كه انهم بعدش با سلطنت (نظامش جمهوري است) و ذوالجلال و .. قدرتش سلب شده...
    كا به معني متعلق،براي .. است.
    طبق سواد بنده اردو تركيبي از تركي (بواسطه سربازان مغول- مثل چمچه..)و عربي وفارسي وبعدا انگليسي است
    سرود بنگلادش از اشعار رابيندونات تاگور آبرومندانه تر است (اين بنگال طلايي من من ترا دوست دارم....)
    كشوري كه هنوز قانون اساسي درست وحسابي نداره و هر آن رييس جمهور و ارتش همه چيز را كن فيكن دم از مركز يقين ميكنه ارزش نوشتن در اين هواي دودآلود تهران نداره!
    رشتيها به حمام پاكستان ميگن هاهاها
    بينهايت.

    پاسخحذف
  2. آقای مهندس بی نهایت با این همه اطلاعات خوب نمی شه کمی تند و تیز ننویسی؟
    شما مطمئن هستید حسین همان امام حسین نیست؟ من به معنای کلمه حسین کار ندارم و از دانش عربی شما هم لذت بردم، عربی این توانائی را دارد که تمام اسامی آن امروز هم معنی می شود ولی در سایر زبانها از جمله ترکی اسامی قطعا معنی داشته اند ولی کشف آن چهار تا دکترا می خواهد که تازه سر آن اختلاف هم هست.
    تا آنجائیکه که ظاهرا به نظر میرسد اشاره به امام حسین دارد.

    من با شناخت بسیار محدودی که از اردو پیدا کردم، به نظر میرسد اردو همان هندی است که خیل کلمات فارسی و عربی و ترکی وارد آن شده است. سرنوشت آن مشابه سرنوشت فارسی باستان در برخورد با عربی بوده است. اینطور نیست؟ البته با فحش و اینها نمی خوام جواب بدهید.

    پاسخحذف
  3. تندی متوجه شما نیست بلکه سوی پاکان؟!است. رفیقی دارم این "مرکز یقین" را فاکستان میخواند!
    مطمئن باشید HASSINاست نه HOSSEIN (اشکال زبانهای سامی نداشتن حروف صداداراست و مجبوریم برای خواندنکلمات عربی و فارسی..از لاتین استفاده کنیم- بگذریم)! ضمناراجع به 4 دکترا...باید گفت:این توانایی در ترکی نیست چون زبانهای ترکی، مغولی، تاتاری واورالی والتایی و کره ای و...زبان ملتصقAGGULINANTES است( ریشه اصلی افعال از افزودن هجاها تغییر نمیکند و اضافات الحاق میشن...)ولی زبانهای سامی مانندعبری وعربی و آرامی که بعدا سریانی نامیده شد و همینطور زبانهای هندواروپایی و یونانی وژرمنی و اسلاو... زبانهای پیوندیFLECTIVESهستند( یعنی هجاها به ماده و ریشه لغات افزوده میشه....) که بحث ثقیل و حوصله بری است... بحث غنا و تکامل زبانها از اینجاست، هرچند امروزه صنعت و بیزنس و..رتبه بندیها را متحول نموده...
    در خصوص زبان اردو، من زبان هندی را فراموش کرده بودم که بواسطه جغرافیا جد اولیه اردوست ولی رسم الخط ان نه(عین پارسی باستانی و مادی واوستایی ..که جدشان هندو واروپایی است ولی خطشان آرامی و میخی...) البته زبان هندوان سانسکریت است که مشتقات زیادی داشته است.
    اولین بار با حمله محمود غزنوی مسلمانشده به هند که اکثرسربازانش ازترکان غزنین بوده زبان اردو (ارتش) –ترکی و فارسی -شکل میگیرد وبا حمله مغول و حکومت مدید انها،فارسی و عربی (باواسطه) زبان دربار وادب میشه (چون در ایران، همزمان مغولان حکومت میکردن وفارسی را ارج میگذاشتن). ضمنا بواسطه مراودات جاده ابریشم ،کلمات بیشتری ازترکی و مغولی وعربی که زبان اسمانی مسلمین (از اسمان آمده!!) به اردو اضافه شده و بعدها هم که انگلیسی الا ماشاله..
    -الفبای اردو وهندی و ساختارزبانی انهاکاملا متفاوت است.همینطورزبانهای مادی وپارسی واوستایی وباستانی-سنگنبشته های بیستون و لوحهای تخت جمشید...-وپهلوی وسغدی (به ضم س)و دری و...که با یکدیگر متفاوتند. انچه مسلم است قدیمترین خط مربوط به فنیقیان و سامیهاوسومریان است وعبری ونبطی و عربی وپهلوی از آرامی (خودش از هیروگلیف؟)و یونانی وسانسکریت و..(غیر از چینی)از انها گرفته شده اند....ونهایتا با حمله اعراب خط کوفی....
    منظور از این بحث خسته کننده (که بهیچوجه در صلاحیت بنده نیست) برخورد وزایایی فرهنگ وتمدن وزبان در کنار تلخیهاست که باید به انهم توجه شود.پاکیان بواسطه اینکه دنبال هویت و جدا کردن خود ازهند بوده بااغوش باز زبانهای دیگر را پذیرفته وزبان خود را رها کرده اند ولی فارسی باستان ما بواسطه اقامت طولانی تازیان نابود شده است...(نتیجه یکی است).
    راستی اقای دریابندری اگر وزیر کشور یا فرماندار بلوچستان ما بود ،دیدش به پاکستان گونه دیگری بود.
    در خصوص یاد نمودن از سیلزدگان هم بگویم که بدبختها 2بار طی عمرشان شمرده میشن: یکی موقع رای دادن و دیگر بهنگام مرگ !
    لطفا بحثهای با فضیلتتر بنویس !
    یادش بخیر یک رفیقی داشتم سوالات پزشکی و زیستش را از من میپرسید!!
    بینهایت.

    پاسخحذف
  4. در مورد سرود "ای ایران ای مرز پرگهر" گل گلاب (آواز دشتی با ملودی نغمه های بختیاری)به آهنگسازی خالقی، یک چیزی بنظرم رسید و این بیت است: ای دشمن! ار تو سنگ خاره ای من آهنم ... که اجبارا و بغلط: ای دشمن است و سنگ... خوانده یا شنیده میشود؟! جالبتر اینکه لحن وملودی این قطعه ، اگر بیت مذکور صحیح خوانده شود، بنظر بنده اشکال خواهد داشت. ضمن اینکه این سروده را بنده برای قامت ایران عزیز کوتاه میبینم! خاک و در و گوهر؟!!
    حوصله کنم در باره شجریان هم کامنت میدم چون حق مطلب را ادا نکردین!
    بینهایت INFINITY

    پاسخحذف
  5. داستان" حسینHASSIN" مرا بیاد ماجرایی انداخت. در یک جمع دانشگاهی، اولین نفر میگه: دکتر هشترودی (به ش ساکن و فتح ت) گفته .... دومین نفر هم در تایید حرف اولی میگه: بله دکتر هشترودی (عین لفظ اولی) گفته بود...!
    ما هم به سیاق آقای بابایی نوشتیم حسن حسین و محسنه...، که اشتباه بوده و حصن حصین ومحصنه صحیح میباشد. تلفظ س ، ص،ث برای ما و پاکستانیها وترکها یکسان شنیده میشه و دیکته مان ضعیف میشه! لذا حتما باید ریشه کلمات را بدانیم و باب و وزن و صیغه... با پوزش
    بینهایت

    پاسخحذف
  6. حالا بالاخره آن حسین در سرود پاکستان به چی اشاره می کند؟ به امام حسین یا همان که شما گفتید؟

    پاسخحذف
  7. لطفا اینقدر دنبال لقمه اماده نباش و زحمتی بکش!گوگل و یاهو ووو برای اینروزهاست! کاش تخم هندوانه همچون خربزه بود در میانه!!! از تنبلی به خر دایی نگو! ...
    انهم حصین بود! سنی انهم وهابی بگه حسین؟ شما عقلت چی میگه؟ بینهایت

    پاسخحذف
  8. از ویکی پدیا معتبرتر نداریم که نوشته حسین.
    در ضمن پاکستان هویتش در ضدیت با هند است، قبل از دخالت بازیگران منطقه ای مسئله شیعه و سنی نداشت عاشورا هم در پاکستان تعطیل است جناب عقل کل و همه چی دان. آصف علی زرداری شیعه است، خاندان بوتو شیعه بودند و خلاصه این یک قلم اختلافات اخیرا به بدبختی های این کشور اضافه شده است.

    یک بار از جنابعالی خواهش کردم، که احترام همکاران من را داشته باشید. اصطلاح به خر دائی نگو در دنیا فقط به دو نفر بر نمی خورد، من و آقای اروخانی در بلژیک.

    پاسخحذف
  9. حتما اينجو ري است كه شما ميفرماييد !بله امام حسين ع است و لابد منتظر الظهور هم هستن! واقعا كه؟ اگر مي ارزد ميتواني MP3 سرود را دانلود كني و گوش بدي..! ويكي پديا خودتان بهتر از من ميدانيد كه ويرايش آزاد است و باسوادهايي مثل من وشما قرار است انرا غني ميكنند!!
    مطمئن باش بواسطه ارتباطاتم كويته پاكستان و قمه زني و روي ذغال داغ رفتن شيعيان(علي علي گويان)را هم بلدم و هيچ نيازي به عقل كل و جز و بز هم نيست! ولي جو غالب پاكستان، همان تك كتابيهاي وهابي هستند.
    از تنبلي به خر دايي نگو كنايه از بيحالي است يعني يارو اينقدر بيحال بوده كه حتي به خر (اين حيوان نجيب و باهوش )گفته دايي جون لطف كن...
    ضمنامجوز " نبود مناقشه در مثل "را ازشما گرفتيم ، بخصوص اينكه اگر توهيني هم باشه به ناشناس X است وكلي گويي! اگر شما او را ميشناسيد از بابت اينكه شما صاحب سايت هستيد از ايشان از طرف بنده پوزش بخواهيد بيزحمت!
    بينها...

    پاسخحذف
  10. خون از قلمت می چکد از بس که عصبی می نویسی. در کشور خود ما که آزادی های نسبی مذهبی هست سنی نمی تواند حتی کاندید ریاست جمهوری شود اما در پاکستان در حال حاضر قدرت اجرائی کاملا در اختیار شیعیان است. آصف زرداری رئیس حمهور و یوسف رضا گیلانی نخست وزیر شیعه هستند. لطفا توی گوگل نزن این را به من یکی از ارشدترین مدیران پپسی که اهل پاکستان است گفته و مرض ندارد که دروغ بگوید. در سرزمین اصلی وهابی ها که شیعه حتی یک مسجد درست و حسابی هم ندارد (نظیر گرایش های وطنی و در جهت مخالف خودمان) چه برسد به اینکه رئیس حمهور شود!!.
    شما که شاهنامه خوان هم هستید بیشتر از من باید خوشحال شوید که سرود یک کشور بزرگ فارسی است.

    پاسخحذف
  11. ظاهرا اينرا هم براي تخريب ما تازه كشف كردين و در تمام كامنتهايت از خزر گرفته تا آلودگي هواي تهران ...خرج ميكنيد كه بله خون ميچكد از قلمتان ! مرض وغرض ندارد دروغ بگويد....!يعني ما لابد دروغگوي مريضيم!! راستي گوگل زياد هم بد نيست بالاخره شما را هم از طريق ان پيدا كرديم...
    خداييش خودت قضاوت كن اصلا كامنتت در جواب كامنت من است؟ بحث حصين و حسين است كه اصل موضوع فراموش شده.راستي ناراحتي بنده از فارسي بودن سرود ملي پاكستان را از كجا فهميدين؟ ولي در مورد عشق بنده به فردوسي حق باشماست.
    قبول حق!
    بينها..

    پاسخحذف
  12. من سرود را به توصیه شما دانلود کردم، ظاهرا hassin می گوید، ولی در هیچ متنی عبارت حصین را پیدا نکردم با لهجه پاکستانی هم که آشنا نیستیم. چون در این سرود رهبر را هم rehber می خواند.

    پاسخحذف
  13. دوست من!
    1- مرسی که زحمت کشیدی و دانلود کردی و ختم کلام
    2 ویکیپدیا دانشنامه آزاد است یعنی به تعداد نظریات موافق کوروش تقریبا مخالف هم هست. من هم سرود پاکستان را در ویکی دیدم ولی اگر حسین ع بود باید قبلش الله و محمد علی میبود که نیست!ابتدا به ساکن گفتن حسین بیمعنی است و برای افق، حتما به امام غایب ما شیعیان هم اشاره میکرد. در زمینه همکار پاکی در زمزم؟ منهم از مصاحبت با این جماعت بی نصیب نیستم!پاکی اسیر در ایران با پاکی آزاد لاهور فرق داره!بی اطلاعی و نفهمی بنده از شیعه بودن گیلانی و زرداوی و قمه زنی و قیمه پلو... هم جوگیرانه بود که بیخیخی!
    3- مطلب مهم من این است که تکرارش خوبست اینکه: زبانهای ترکی و اردو به عربی تر زدن! یارو حصین شنیده ولی حسین نوشته و با کلمات همخانواده و ریشه و مصدر ثلاثی مجرد ومزید آن کاری ندارد حتی سفیر پاکستان باشه! (مگر قرآن خوان باشه و گرنه تحصیلکرده اشان بهیچوجه)داستان مامت و امت و حامت ترکان استانبولی که قبلا ذکر شده...
    یک صحنه در گوناز تیوی دیدم که مضحک بود. مجری فاضل وهمه فن حریف اهل مشکین شهر خبر را بفارسی میخواند و برای انهایی که فارسی نمیفهمند ترجمه میکرد. گفت مسجد قبا؟ نمیدانم قبا است یا قبا؟ این فارسهای فاشیست آریایی مثل بقیه (بگیه) کارشان بیمعنی است . طوری بنویسید ما بتوانیم بخوانیم...افندی گونازم قبا یک معنی دارد و قبا معنای دگر! پز میداد که ترکی ما لاتین دارد و... خلاصه ماجرای حصین به خیر گذشت! (حکایت مولانا در خصوص چراغ.. اختلاف از گفتشان بیرون شدی..عالی است)
    بینهایت غرض ومرض وگوگلی و خون نویس...

    پاسخحذف
  14. هر زبانی هر کلمه ای را از زبان دیگر بگیرد با نظام آوائی خودش بیان می کند. این نه تر زدن است و نه اشکالی دارد.

    پاسخحذف
  15. بله درست است ،ولي بحث ماآوايي نبود و موضوع نوشتاري و ريشه يابي كلمات است.(اگر به همين سياق ادامه داده بشه،-كه نميشه- يعني همه س ث ص را يكجور بنويسيم آنگاه عربي عين زبان آرامي جزو ميراث فرهنگي ميشه كه ظاهرا 2000متكلم داره!
    من هدفم آسيب شناسي بود! تر زدن توهين به اردو است نه عربي!منظور من هل شدن اردو در دورشدن ازهندي و عجله تركان اتاترك از عربي است كه خلا اينچنيني بار آورده وگرنه از اهميت عربي كه بنده بمراتب از شما واقف ترم كم نميشه! خلاصه اي از بهار در باره كتاب عربي التفهيم و نجوم بيروني خواندم كه بينظير بود.كلمات مكان (محل كون و هستي) و زمان وماهيت و...كلمات فلسفي كامل و جامعي هستند...
    سبك پارسي خراساني و تلفيق و زايايي آن با عربي در كتب تاريخ بلعمي (ترجمه تاريخ طبري) و تفسير طبري واقعا شيرين است،البته زبان سعدي كمي انر‌ژي بر است وشيوا!اينكه يك هندي زبان انگليسي را نمايندگي كند مشكلزا ميشه!
    بحث حصين عليرغم خونريزي وعقل كل وبز وجز ختم بخير شد.
    بينهايت.

    پاسخحذف
  16. اون آدم بی سوادی که گفت سنی به حضرت حسین اعتقاد ندارد بداند که حضرت حسین (رض) یکی از بزرگان وصحابه اسلام بوده وما اورا نوه ی رسول الله میدانیم و معتقدیم او فرزند علی(علی) وبرادر عثمان بن علی وابوبکر بن علی وعمربن علی(رض) است لطفا قبل از حرف زدن دقت کنید ، بنده زردکوهی ازبلوچستان هستم

    پاسخحذف
    پاسخ‌ها
    1. جناب زردکوهی، ایشان زیر کامنتهایش را بی نهایت امضاء می کند. خوب لابد بی نهایت هم می داند !!

      ممنون از اطلاعاتی که دادید

      حذف
  17. http://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%81_(%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)

    پاسخحذف
  18. بابائی گرامی,
    متاسفانه که فکر نمیکنم دیگر این جناب بینهایت فاضل هم بیاید و اینجا را بخواند. اما فقط جهت روشن شدن افکار عمومی باید بگویم که, این کلمه مورد مناقشه! :) که در سرود ملی پاکستان به کار رفته, حُسین نیست و حسَین است. اما صورت درستش با همین س نوشته میشود نه ص و به معنای محکم و استوار نه, بلکه به معنای "زیبا" است.
    مراد از آنهم درین سرود: "(این) کشور زیبا همیشه خرم باشد" است.
    حَسین به عنوان اسم مردانه و حَسینا برای زنان از اسمهای رایج و پر طرفدار در هند, پاکستان و افغانستان است. در ادبیات هند و پاکستان هم وصف معشوق با کلماتی مانند: حَسین و مه جبین بسیار رایج است.
    متاسفانه اطلاعات من در زبان اردو/هندی در حدی نیست که ریشه این کلمه را بدانم. علاقمندان میتوانند انرا ریشه یابی کنند...

    خرم باشید,
    م. یاسین زاده

    پاسخحذف
    پاسخ‌ها
    1. جناب یاسین زاده عزیز، ممنون از توضیحات روشنگر شما. بعد از نوشته جناب بی نهایت اندکی گشتم ولی به نتیجه نرسیدم. خیلی ممنون

      حذف
  19. https://goo.gl/5x4xmU
    حسین. [ ح َ ] (ع ص ) صاحب جمال. حَسَن.
    https://goo.gl/PgN3r8
    زبان اردو جز زبانهای هندوستانی یا هندو-اردو (https://goo.gl/TRZvTJ) هست. از زبان شوراسنی (https://en.wikipedia.org/wiki/Shauraseni_language) که جز زبانهای هندو-آریایی میانه (https://en.wikipedia.org/wiki/Middle_Indo-Aryan_languages) مشتق شده. گفته میشه که 75 درصد کلمات زبان اردو و 99 درصد افعالش ریشه در سانسکریت و پراکریت (https://goo.gl/vV21XP) داره. به علت اینکه پادشاهان هند تیموریان بودن تا حدی تحت تاثیر فارسی قرار گرفته و البته کلمات عربی و ترکی چغتایی هم با قرائت فارسی شده در زبان اردو موجود هست.
    قبول دارم پاکستانی ها به ایران بسیار علاقه دارند ولی متاسفانه تعصب اسلامی بالایی دارند.
    ضمن اینکه حرف جناب بینهایت هم اشتباهه. نجس کلمه ای هست که به دراویدیها دالیتها اطلاق میشه در نظام طبقاتی هندو (برهمن، کشاتریا، ویس، شودرا)
    کسی که جز این 4 طبقه نباشه در نظام هندو غیرقابل لمس هست و کتاب ants among elephants (https://www.theguardian.com/books/2018/aug/02/ants-among-elephants-sujatha-gidla-amit-chaudhuri) در اینباره هست.
    در واقع در زمان استقلال مسلمانان همکاری نمیکردند و تصور میکردند که الان با وجود انگلیسیها شهروند درجه دو هستن و در صورت استقلال در مقابل هندوها شهروند درجه 2 خواهند بود و قرار بر تشکیل کشور مسلمان میشه به رهبری محمد علی جناح و اقبال لاهوری میشه ولی نام پاکستان اولین بار توسط چودهری رحمت علی پیشهاد میشه که حرف لول کلمات پنجاب، افغان (پشتون که پیشتر بهشون افغان گفته میشد ولی امروزه به ملیت کل افغانستانی ها تبدیل شده و تو افغانستان دیگه به پشتونها افغان گفته نمیشه)، کشمیر و سند به علاوه انتهای بلوچستان...نه به معنی پاکی مسلمانان در برابر نجسهای هندو
    https://en.wikipedia.org/wiki/Etymology_of_Pakistan
    http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00islamlinks/txt_rahmatali_1933.html

    پاسخحذف
    پاسخ‌ها
    1. ممنون از اطلاعات بسیار خوبی که اینجا نوشتید.

      در مورد زبان اردو، بیشتر منظورم میزان استفاده از کلمات خارجی (در اینجا عربی و فارسی و ترکی)است. به هر حال ساختار این زبان همانظور که شما نوشتید مربوط به شبه قاره هند و هندی است.

      نکته بعدی در خصوص نام پاکستان است که مطلب شما کاملاً برای من پازگی داشت.

      حذف
  20. در رابطه با اینکه چرا پاکستانیها زبان اردو رو به عنوان زبان رسمی انتخاب کردن آرا متفاوت هست...بعضی از پاکستانیها میگن زبانهای پنجابی (https://en.wikipedia.org/wiki/Punjabi_language)، پشتو، کشمیری (https://en.wikipedia.org/wiki/Kashmiri_language)، سندی (https://en.wikipedia.org/wiki/Sindhi_language) و بلوچی هیچکدام خنثی نبودند. پس زبانی انتخاب شد که منشا در خارج از این ایالات (جلگه رود گنگ در شمال هند) داشت و در قدیم هم زبان تمام مسلمانان جنوب شرق آسیا بود
    آرا مختلف هست...برخی میگن چون مسلمانان اولتراپرادش و بیهار به استقلال رای دادن و زبان اونها اردو بود و .....
    https://www.quora.com/Why-is-Urdu-the-official-language-of-Pakistan-when-the-most-widely-spoken-language-is-Punjabi
    https://www.quora.com/Why-is-Pashto-not-an-official-language-of-Pakistan

    پاسخحذف