مکافات عرب بودن

در مناقشات پایان ناپذیر هفتاد دو ملت، رئیس یکی از قبایل لبنان در رد مدعای حریفان و در مقام دفاع از خود که فرمانبردار عجم نیست، بر سید بودن دو رهبر ایران تاکید کرد و نتیجه گرفت آنها عرب هستند و تمدن ایران، تمدنی اسلامی است نه فارسی. اول بگویم لبنان از نظر من یعنی فیروز، با آن موسیقی و صدای دل نشینش. هیچ علاقه ای به جنگ هفتاد دو ملت در آنجا و دنبال کردن سخنان رهبران آنها ندارم. نکته دوم این است که اظهار نظر رئیس یک قبیله نظامی در خصوص چند و چون تمدن ایرانی، اصلا ارزش گفتگو ندارد. بهتر است کمی طمانینه نشان داد. از بامداد تا شامگاه کسانی در ایران علیه انگلیسها حرف می زنند. آنها ککشان هم نمی گزد، چون هر دو طرف می دانند چند مرده حلاج هستند. اما وقتی رئیس جمهور سابق فرانسه از آشپزی انگلیسها ایراد گرفت، رقیب خونسرد بی درنگ اعتراض کرد. آدم عاقل وزن حریف را همواره لحاظ می کند، و در مقابل هر هیاهوئی بلافاصله واکنش نشان نمی دهد.
عکس العمل گسترده در فضای مجازی علیه این سخنان، خیلی هم دور از انتظار نبود، طرفین وزن همدیگر را می شناسند و آستانه تحملشان چندان فرقی با هم ندارد. اما این اعتراضها یک نکته حاشیه ای داشت که از نظرها پنهان ماند. تاکید بر عرب بودن رهبران بحث انگیز شد. نوادگان کوروش و مدعیان اولین اعلامیه جهانی حقوق بشر بی محابا به عرب ستیزی دامن زدند. فارغ از اینکه نظر آن گوینده لبنانی چه بود، آیا درست هست یا نه، سوال اینجاست: مگر عرب بودن چه اشکالی دارد؟ آیا منتقدین توجه دارند که بخش قابل توجهی از هم وطنان ما عرب هستند؟ و طی قرون متمادی در زادگاه خود، خوزستان زیسته اند؟. تاریخ این هموطنان گواهی می دهد که حتی در مقاطعی که فرصت انتخاب میان ایران و اعراب داشته اند، ایرانی بودن را برگزیده اند. فرض کنید یکی از این هم وطنان در انتخاباتی آزاد کاندید ریاست جمهوری شده و با اکثریت آراء انتخاب شود، داشتن رئیس جمهوری عرب اشکال خواهد داشت؟ بقدری ذهن و زبان و قلم اهورائیان، آلوده به برتری جوئی شده است که حتی هنگام تسویه حساب سیاسی نیز لحظه ای به هم وطن عرب خود فکر نمی کنند. هند بزرگترین دموکراسی جهان با اکثریت غالب هندو، خود را کشوری اسلامی هم می داند و عضو کنفرانس اسلامی است، چون اقلیت بزرگی از مسلمانان، شهروندان هند هستند. هنگام انتخابات ریاست جمهوری در امریکا، کالین پاول وزیر اسبق خارجه، ضمن دفاع از باراک اوباما گفت او مسیحی است اما اگر مسلمان هم بود، چه اشکالی داشت؟. البته ظاهرا فقط شنیدن و دیدن این رفتارها از دیگران خوشایند است و گرنه در داخل تحقیر ملت هم زبان، هم فرهنگ، هم دین، افغان هم هیچ اشکالی ندارد. ایران کشوری عربی هم هست چون قرون متمادی اعراب در جنوب ایران زندگی کرده و می کنند، چون زبان عربی میراث ایرانی هم هست، چون بزرگترین دانشمندان ایرانی همه آثارشان را به عربی نوشته اند. اینطور بی پروا به عرب حمله ور شدن واقعا اسفناک است. عرب که فقط جنایتکاران قاتلی چون صدام و زرقاوی نیست. میتوان به ام کلثوم، فیروز، عبدالحلیم حافظ و نوای آسمانی عبدالباسط هم توجه کرد. نویسندگان جهانی مثل نجیب محفوظ و جبران خلیل جبران هم عرب بودند. این نوع عرب ستیزی در طرف مقابل موجب تقویت نژادپرستانی می شود که حتی به نام چند هزار ساله خلیج فارس هم رحم نمی کنند. گیرم که شروع این جنگ نژادی از طرف آنها باشد، آدم عاقل که از خصلتهای زشت همسایه تقلید نمی کند.
وقتی بزرگان یک ملت خود دچار راسیسم باشند، از دیگران چه انتظاری می رود. معلوم نیست سعدی شیرازی و نظامی گنجوی در خانه فارسی را با چه لهجه ای صحبت می کردند و اصلا فارسی صحبت می کردند یا نه؟ اما اخوان ثالث روستا زاده خراسانی به فارس بودن خود آشکارا تفاخر می کرد، فارسی ای که احتمالا در روستای بغلی هم درک نمی شد. آن مرحوم حتی نمی فهمید، زبانی که با آن هنرنمائی می کند، بیشتر زبان سعدی و حافظ و نظامی و خاقانی است، تا زبان کدخدای روستایشان. احمد شاملو لهجه ترکی غلامحسین ساعدی را دست می گرفت. تازه این برخورد با ترکها یکی از بزرگترین توسعه دهندگان ادبیات فارسی است، بیچاره هم وطن عرب که جای خود دارد.